عروسک خانه (شورآفرین)

ترجمه نمایشنامه های هنریک ایبسن مستقیما از زبان نروژی به زبان فارسی
توسط میرمجید عمرانی ایبسن شناس دانشگاه اسلو نروژ
...
هنریک اییسن بزرگ ترین نمایشنامه نویس نروژ که او را هم سنگ سوفکل و شکسپیر به شمار می آورند،از پایه گذاران تئاتر مدرن جهان و یکی از بزرگ ترین استادان هنر تئاتر در تمامی اعصار است.برنارد شاو،اهمیت نمایش نامه های اییسن را بارها بیش تر از نمایش نامه های شکسپیر می داند و مینویسد اییسن کمبودی را که شکسپیر به جای گذاشت،جبران میکند جیمز جویس او را شکسپیر خطه شمال و یگانه درام نویس پس از شکسپیر معرفی میکند که در تراژدی نویسی راه به شیوه ی خاص خود برده و هرولد بلوم منتقد بزرگ آمریکایی اییسن را بزرگ ترین درام نویس مغرب زمین بعد از شکسپیر میداند که به گفته ی خودش دارای نبوغی اهریمنی است.

آثار اییسن تقریبا تمام نیمه ی دوم قرن نوزدهم را در بر میگیرد دوره یی که سنت نمایشی اروپا در مرگ دست و پا میزد و تئاتر جدی آن دوره تئاتر رمانتیک بود و صرفا برای مطالعه کردن و خواندن نوشته میشد.برنارد شاو که از او به عنوان توانمند ترین نمایش نامه نویس بریتانیایی پس از شکسپیر یاد میکنند،در عصاره ی ایبسنیسم میگوید زمانی که اییسن نوشتن نمایش نامه هایش را آغاز کرد هنر درام نویسی به هنر موقعیت پردازی تقلیل یافته بود عقیده بر این بود که موقعیت هرچه غریب تر باشد بازی کردن نیز بهتر میسر میشود اما ایبسن متوجه شد که بر عکس هرچه موقعیت مانوس تر و خودمانی تر باشد دیدنی تر است.

اییسن در عمر هفتاد و هشت ساله ی خود بیست و پنج نمایش نامه نوشت که نخستین نمایشش کاتالینا در 1850 منتشر شد و آخرین نمایشش وقتی با چشم های باز می میریم در 1899 . نشر شور آفرین با همکاری دانشگاه اسلو (نروژ) در پروژه یی که از سال 2013 برای ترجمه ی هم زمان دوازده نمایش نامه ی مدرن اییسن به هشت زبان زنده ی دنیا آغاز شد ، انتشار این آثار را به فارسی به عهده گرفته است.