افسانه جاویدان فرش ایران 2 زبانه (فرهنگسرای میردشتی)

ذوق و خلاقیت هنری هر ملتی از فرهنگ، سنت ها، پیشینه ی تاریخی، شیوه های زیست و زیستگاه آن ملت ریشه و الهام می گیرد و این ذوق و استعداد در یک و یا چند رشته ی خاص به گونه ای متبلور می شود که رقابت جوامع دیگر با آن در آن رشته ها به دلایل گوناگون تا حدودی دشوار و شاید غیرممکن می گردد.ی از جمله هنرهایی که در سرزمین ایران در مرور زمان به اوج کمال رسیده و استادی و ذوق هنرمند ایرانی در پهنه ی آن فرصت تجلی فراوان یافته هنر قالی بافی است. دلیل این شکوفایی و تعالی را باید در خصوصیات ذاتی ایرانیان و مشخصات اقلیمی این سرزمین جست وجو کرد. با همه ی آسیب هایی که فرش ایران در سالهای قبل، در اثر تقلب معدودی سوداگر سودجو و نادان، خورده و باوجود ظهور رقیبانی تازه در عرصه ی صنایع و تجارت فرش جهان، قالی ایران به دلیل بافت استادانه و طرح و رنگ دل پسند و دوام آن همچنان در صدر باقی مانده است. بافت قالی و قالیچه در روستاها و یا درمیان ایلات بیشتر به عهده ی زنان و دختران است و در کارگاه های شهری کاری است که بافندگان زن و مرد آنرا به انجام می رسانند. کار پسران و دخترانی است که در کنار دارهای قالی نوجوانی خویش را آغاز کرده و هزاران گره را با انگشتان کوچک و هنرمند خود در دل تارهای فرش جای میدهند. برخی از آنان به هنگام کار مشترک در کارگاه گره ای چند از محبت را نیز در دل یکدیگر می زنند و با یکدیگر پیمان زندگی می بندند و سرانجام درحالی که ده ها و صدها اثر زیبا و دل انگیز را با انگشتان ماهر خویش آفریدند با مقراض اجل تارهای بستگی آنان از دار زندگی چیده میشود. گاه به علت شرایط سخت کار و محیط های نامناسب و غیربهداشتی کارگاه ها به بیماری های فلج، کوری، رماتیسم، جهاز تنفسی مبتلا می شوند و شاید به لحاظ تداعی این محنت و محرومیت بافنده ی فرش و شاید به خاطر تفکر در چگونگی آفرینش فرش و طبیعت بیجان و زیبای آن و شاید به جهت ارزشهای مادی این متاع باشد که مؤانست با فرش این چنین پر رمز و راز و مشغول کننده میشود. علاقه ی ایرانیان به فرش و همچنین نیازی که به داشتن آن در مأوا و مسکن خود احساس می کنند، وصف ناپذیر است و شاید به جرأت بتوان گفت کمتر خانه ی شهری در ایران است که مفروش به فرشی نباشد و در هیچ جایی از دنیا خرید و فروش فرش به آن مقیاسی که در ایران معمول است رایج نیست. در سا ل های اخیر فرصتهای گران بهایی برای کشورهای رقیب ایران فراهم آمد تا در رکود کوتاه مدتی که در عرصه ی رقابتهای جهانی برای فرش ایران به وجود آمده بود برای خود جای پای مستحکم تری باز کنند. در این سال ها کشورهای پاکستان، هندوستان، چین و برخی از کشورهای اروپای شرقی چون رومانی و آلبانی با تقلید از نقشه ها و طرح های ایران به منابع بزرگی از صادرات فرش دست یافتند و در مقیاسی وسیع برای آیندهی تجارت فرش ایران خطرساز شدند. ولی این حقیقتی مسلم است که قالی ایران به لحاظ بافت استادانه، طرح ها و رنگ های دلپسند بر تارک زیباترین و گران بهاترین فرش های گیتی درخششی دائمی دارد و این قولی است که جملگ برآنند.