کاناپه قرمز (چشمه)

گاهی اشخاصی را می‌بینی که کاملاً برایت ناشناس هستند، و از همان نگاه اول به آن‌ها علاقه‌مند می‌شوی، می‌گویی که این علاقه یک‌دفعه و ناگهانی، و پیش از آن‌که اولین کلمه را بر زبان جاری کنی، ایجاد می‌شود. میشل لبر در «کاناپه‌ی قرمز» اشخاصی خلق می‌کند که مخاطب به آن‌ها علاقه‌مند می‌شود؛ یک‌دفعه و ناگهانی. «آن» و «کلمانس بارو» داستانی را می‌سازند که مخاطب را با زندگی و خاطرات و اندوه‌ها و آرزوهای دو نسل روبرو می‌کند؛ نسلی که انقلاب را با پوست و خونش احساس کرده و نسلی که در آرامش بعد از طوفان به دنیا آمده‌است.

داستان این رمان روایت زن جوان خبرنگاری –آن- است که برای پیداکردن مردی که دوستش داشته یه سفر می‌رود. آن با دویدن در تونل سکوتی که ژیل –معشوقی که برای پیداکردنش راهی سفر شده‌است_ حفر کرده‌است در حرکت رو به جلو در مکان از نسل خود حرف می‌زند و با مرور خاطرات دور و نزدیکش، با حرکت رو به عقب در زمان از کلمنس بارو و زندگی او سخن می‌گوید. او با یادآوری خاطرات کوتاهش که سرشار از سرگشتگی و سرخوردگی است و کلمنس با خاطرات دورسش از معشوقی که در جریان انقلاب کمونیستی و ضداستعماری اعدام شده‌است،  نمایندگان نسل خود هستند. لبر در این نمایش از داوری می‌گریزد و درواقع این مخاطب است که نتیجه‌گیری نهایی از این چالش را بر عهده دارد.

روایت کاناپه‌ی قرمز تنها به آن و کلمنس و کاناپه‌ی قرمز خانه‌ی آ‌ن‌ها –که درواقع موقعیت روایی داستان نیز هست- محدود نمی‌شود. میشل لبر داستانش را در گذار از کنار آدم‌هایی روایت می‌کند که ترکش‌های انقلاب را، مستقیم یا غیرمستقیم، حس کرده‌اند و حالا نه انگیزه‌ای برای زیستن دارند و نه ایده‌ای. میشل لبر روایتش را با فمنیسم آمیخته است؛ فمنیسمی نه آن‌چنان پررنگ و افراطی ولی محسوس و واقع‌نما. او شخصیت‌هایش را جدا از تاریخ و زمانه نمی‌داند و آن‌ها را تنها جزئی از یک کل به نمایش گذاشته‌است. و به همین دلیل هم به شخصیت‌های داستان اجازه حضور و بروز داده است و هم به جامعه آن‌ها. این تکثر آراء در نهایت منجر به چند بعدی شدن داستان و رد مطلق‌گرایی می‌شود.

این رمان در سال ۲۰۰۷ نامزد دریافت جایزه‌ی کنگور، معتبرترین جایزه‌ی ادبی فرانسه، بود و چندین جایزه دیگر دریافت کرده‌است.