سلجوقیان (مرکز)

کتاب «ایران در نخستین سده‌های اسلامی» اثر مشترک ادموند هرتسیگ و سارا استوارت، توسط کاظم فیروزمند به فارسی برگردانده شده است. این کتاب به رشته موضوعاتی در تاریخ سیاسی، فرهنگی و دینی ایران در نخستین سده‌های اسلامی می‌پردازد و بعضی ابهامات این دوره را روشن می‌سازد و امکان آن را می‌دهد که درکی متنوع‌تر از تحولات سیاسی، هنری، دینی و ادبی این عصر مهم کسب کنیم.
در مقدمه‌ی اثر از قول نویسندگان می‌خوانیم: «فصل‌های این مجلد براساس مقاله‌های عرضه‌شده در دو سمپوزیومی است که در سال‌های 2009 و 2010 در مجموعه‌ی «ایده‌ی ایران» در لندن برگزار شد و هر دو به دوره‌ی اولیه‌ی اسلامی در تاریخ ایران می‌پرداخت. پرسش‌های زیادی درباره‌ی این دوره همچنان مطرح و در برخی موارد محل مناقشه است: مردمان شاهنشاهی ایران چه واکنشی در برابر فتح مسلمانان داشتند؟ نخبگان موجود با چه سرعتی با وضع جدید ساختند و در آن جذب شدند؟ روند تغییر دین از مزداپرستی آیین زرتشتی به اسلام چه خصلت و آهنگی داشت و مزداپرستان باقی‌مانده در برابر اسلام چه کردند؟ و سر آخر چرا زبان فارسی جدید در زمانی و در جایی و به نحوی ظهور کرد، در حالی که در اکثر نقاط امپراتوری اسلامی زبان‌های رایج پیش از اسلام جا به زبان عربی به عنوان زبان مکتوب مسلمانان دادند؟»
ترکان سلجوقی از سرزمین مادریشان در سواحل دریاچه ی آرال در جستجوی قلمرو به غرب رو کردند.فتوحاتشان موجب سلطه ی ایشان بر امپراتوری اسلامی شد و از این طریق سرزمین های شرق اسلامی را به هم پیوستند و عناصر ترکی را با عناصر ایرانی آمیختند و نفوذ فرهنگ ایرانی را به آناتولی گستردند.در قرون پنجم و ششم هجری همزیستی ترکی-ایرانی که پیش از آن در دوره های سامانیان،غزنویان و قره خانیان پدید آمده بود،در سلطنت پادشاهان سلجوقی با جاه طلبی های امپراتوری در هم آمیخت و سبب پیدایش آثار هنری چشمگیری شد.

این مجلد از دوره ی ایده ی ایران بر نظام حکمرانی سلجوقیان متمرکز است که متشکل بود از نظامیان ترک و دبیران ایرانی،کتاب همچنین در پی بررسی موضوعاتی است که از شاخصه های دوران سلجوقی به شمار می آید:نزاع های فرقه ای و مواجهه سلجوقیان سنی با فاطمیان شیعی؛و هنر و سیاست و ادب این دوره