تراژدی مرد شیره خرما فروش فقیر و دو نمایشنامه ی دیگر (افراز)

سعدالله ونوس (1997 -1 1941) پایه‌گذار تئاتر مدرن سوریه، در روستای حصین‌البحر در نزدیکی شهر طرطوس به‌دنیا امد و تحصیلات ابتدایی را در همان‌جا گذراند. او در قاهره در رشته‌ی روزنامه‌نگاری تحصیل کرد و بعد در روزنامه‌های «البعث» سوریه و «السفیر» لبنان به‌عنوان دبیر بخش فرهنگ و هنر مشغول به‌کار شد. او هم‌چنین سال‌ها در امور موسیقی و تئاتر سوریه مدیریت‌هایی را تجربه کرد. در اواخر دهه‌ی 1960 به پاریس رفت و در رشته‌ی تئاتر تحصیل کرد و با جریانات روز هنری اروپا آشنا شد. در همین ایام با شکست اعراب از اسرائیل در جنگ سال 1967، تئاتری سیاسی دنیای عرب متولد شد. این شکست، باعث ایجاد سطح تازه‌ای از بیداری در میان هنرمندان و روشن‌فکران شد تا رسانه‌های دولتی و تصرف عرصه‌ی فرهنگ عمومی را از سوی انان به چالش بکشد. ونوس در 1969 جشنواره‌ی هنرهای نمایشی عرب را در دمشق بنا گذاشت که بعدها هنرمندانی از سراسر جهان عرب در آن شرکت کردند. در این جشنواره، او پروژه‌اش را تحت‌عنوان «تئاتر سیاست‌سازی» به‌جای «تئاتر سیاسی» سنتی مطرح کرد. او می‌خواست تئاتر نقش مثبت‌تری در فرایند تغییرات اجتماعی و سیاسی به‌عهده بگیرد. ونوس در اواخر دهه‌ی 70 کمک کرد تا انستیتوی عالی هنرهای نمایشی در دمشق تاسیس شود و بعدها در آن تدریس کرد، ضمن آن‌که سردبیری مجلات تخصصی تئاتر را هم برعهده داشت. در سال 1982، پس از حمله‌ی ارتش اسرائیل به لبنان و سقوط بیروت، به چنان بهتی دچار شد که برای یک دهه دست از نوشتن کشید. شروع دوباره‌ی کار او در اوائل دهه‌ی 90 همان نصیب سیاسی کارهای قبلی را داشت. در سال 1996 یونسکو و ITI او را برای ارائه‌ی پیام روز جهانی تئاتر برگزیدند و او اولین عربی بود که این افتخار نصیبش می‌َد. فرصت زیستنش اما کوتاه بود و یک سال بعد به رنج سرطان، رنج زیستن را بدرود گفت.